در صنعت برق، بهویژه در تابلوهای کنترل و حفاظت موتور، دو قطعهی بسیار مهم برای جلوگیری از آسیب به موتور به نام بیمتال (رله حرارتی) و کلید حرارتی یا همان MPCB وجود دارد. انتخاب بین این دو قطعه نیازمند درک دقیق از عملکرد، مزایا، محدودیتها و تفاوت آنهاست. در این مقاله بهصورت کامل به تفاوت بیمتال و کلید حرارتی میپردازیم تا هنگام خرید بتوانید بهترین تصمیم را در انتخاب این دو محصول بگیرید. اگر به دنبال خرید کلید MPCB یا بیمتال با بهترین قیمت بازار هستید، به فروشگاه آنلاین الکترووبر یا فروشگاه حضوری وادی برق رایان دیدن کنید. برای اطلاع از لیست قیمت بیمتال و لیست قیمت کلید حرارتی و انواع تجهیزات تابلو برق از برندهای معتبر با شماره تلفن 031-32206564 تماس حاصل بفرمایید.
بیمتال یا رله حرارتی چیست؟
بیمتال که به آن رله حرارتی نیز گفته میشود، نوعی تجهیز حفاظتی است که وظیفه اصلی آن محافظت از موتور در برابر اضافهبار است.
نحوه عملکرد بیمتال
بیمتال از دو فلز با ضریب انبساط متفاوت ساخته شده است. زمانی که جریان عبوری از موتور بیش از حد مجاز باشد، این فلزات گرم شده و تغییر شکل میدهند. این تغییر شکل باعث قطع مدار فرمان میشود. توجه داشته باشید که بیمتال جریان اصلی برق را قطع نمیکند، بلکه فقط یک سیگنال فرمان به کنتاکتور میدهد تا برق موتور قطع شود.
کاربردهای رایج بیمتال
- حفاظت موتورهای سهفاز در تابلو برق
- جلوگیری از داغشدن موتورهای الکتریکی
- استفاده در مدارهای کنترلی همراه با کنتاکتور
محدودیتهای بیمتال
- تنها در برابر اضافهبار عمل میکند و نمیتواند از موتور در برابر اتصال کوتاه محافظت کند.
- برای عملکرد کامل نیاز به کنتاکتور دارد.
- تأخیر در قطع نسبت به بعضی از تجهیزات دیگر بیشتر است.
بی متال ( رله حرارتی/ اضافه جریان) اشنایدر SCHNIDER سری D مدل LR9D5367 تنظیمات 60-100
بی متال ( رله حرارتی/ اضافه جریان) اشنایدر SCHNIDER سری D مدل LR9D5369 تنظیمات 90-150
بی متال ( رله حرارتی/ اضافه جریان) اشنایدر SCHNIDER سری F مدل LR9F5367 تنظیمات 60-100
بی متال ( رله حرارتی/ اضافه جریان) اشنایدر SCHNIDER سری F مدل LR9F5369 تنظیمات 90-150
کلید حرارتی یا MPCB چیست؟
کلید حرارتی یا MPCB (Motor Protection Circuit Breaker)، یک تجهیز حفاظتی کامل برای موتور است که در یک قطعه، عملکرد کلید مینیاتوری و رله حرارتی را با هم ترکیب کرده است.
عملکرد کلید حرارتی
این دستگاه قابلیت قطع سهفاز برق موتور را بهصورت مستقیم دارد. یعنی زمانی که اضافهبار یا اتصال کوتاه اتفاق بیفتد، MPCB میتواند بلافاصله و بدون نیاز به کنتاکتور، برق موتور را قطع کند.
مزایای کلید حرارتی نسبت به بیمتال
- حفاظت جامعتر: MPCB هم در برابر اضافهبار و هم در برابر اتصال کوتاه عمل میکند.
- قطع قدرت مستقیم: برخلاف بیمتال که فرمان میدهد، MPCB مستقیماً برق را قطع میکند.
- کاهش فضای تابلو برق: با اجرای یک قطعه، بهجای سه قطعه (کلید مینیاتوری، بیمتال و کنتاکتور) عمل میکند.
- کاهش سیمکشی و عیبیابی آسانتر: به دلیل کاهش تعداد قطعات، سیمکشی کمتری داشته و در نتیجه عیبیابی آن سادهتر خواهد بود.
کليد حرارتی اشنایدر SCHNIDER با 70 تا 150 آمپر قدرت قطع 36 کیلو آمپر مدل GV5P150F
کلید حرارتی /16-/1 اشنایدر SCHNIDER مدل GV2ME01(/1-/16)
کلید حرارتی /25 – /16 اشنایدر SCHNIDER مدل GV2ME02(/16-/25)
کلید حرارتی 1 – 63/ اشنایدر SCHNIDER مدل GV2ME05(0.63-1)
تفاوت بیمتال و کلید حرارتی
حالا وقت آن است که به طور مستقیم به تفاوت بیمتال و کلید حرارتی بپردازیم. توجه داشته باشید که این تفاوتها هم در عملکرد فنی و هم در طراحی تابلو بسیار تأثیرگذار هستند.
1- تفاوت در حفاظت
بیمتال تنها در برابر اضافهبار از موتور محافظت میکند.
کلید حرارتی MPCB علاوه بر حفاظت از اضافهبار، در برابر اتصال کوتاه و قطع فاز هم، از موتور محافظت میکند.
2- تفاوت در نحوه قطع برق
رله حرارتی فقط فرمان قطع را به کنتاکتور میدهد، یعنی جریان قدرت را مستقیماً قطع نمیکند.
کلید حرارتی مستقیماً مدار قدرت را قطع میکند و نیازی به کنتاکتور ندارد (البته در بعضی موارد ترکیب میشود).
3- تفاوت در فضای تابلو برق
برای استفاده از بیمتال، باید کلید مینیاتوری برای حفاظت اتصال کوتاه، بیمتال برای اضافهبار و کنتاکتور برای قطع قدرت عمل کنند.
در حالیکه MPCB بهتنهایی تمام این وظایف را انجام میدهد. پس حجم تابلو کمتر و سیمکشی آن سادهتر میشود.
4- تفاوت در دقت عملکرد
در بسیاری از موارد دیده شده که بیمتال با تأخیر بیشتر عمل میکند، ولی کلید حرارتی سریعتر، دقیقتر و با قطع مستقیم از موتور محافظت خواهد کرد. به همین دلیل است که کلید حرارتی از نظر دقت عملکرد، از بیمتال قویتر عمل میکند.
قیمت و خرید بیمتال و کلید حرارتی
یکی از نکات مهم در زمان انتخاب از بین بیمتال و کلید حرارتی ، مقایسه قیمت و هزینه کلی راهاندازی است؛ در ادامه به بررسی عوامل تأثیرگذار در انتخاب این دو قطعه میپردازیم.
قیمت بیمتال
هزینه خرید بیمتال به عواملی مثل برند سازنده، رنج جریان (آمپر) و نوع استفاده بستگی دارد. در بسیاری از کاربردها برای راهاندازی کامل موتور، علاوه بر بیمتال، به تجهیزاتی مثل کنتاکتور و کلید مینیاتوری هم نیاز دارید که بر هزینه نهایی تأثیرگذار است.
قیمت کلید حرارتی MPCB
کلید حرارتی یا MPCB یکی از تجهیزات حفاظتی کامل برای راهاندازی مستقیم موتور است و معمولاً نسبت به بیمتال قیمت بالاتری دارد. اما چون در بسیاری از موارد جایگزین کلید مینیاتوری و کنتاکتور میشود، در نهایت میتواند هزینه سیستم را کاهش دهد.
برای دریافت آخرین لیست قیمت کلید حرارتی و لیست قیمت بیمتال کافیست با شماره 031-32206564 تماس بگیرید تا مشاوران الکترووبر شما را راهنمایی کنند.
خلاصه ی مزایا و معایب بیمتال و کلید حرارتی
ویژگی | بیمتال (رله حرارتی) | کلید حرارتی (MPCB) |
---|---|---|
حفاظت اضافهبار | ✔️ | ✔️ |
حفاظت اتصال کوتاه | ❌ | ✔️ |
قطع مستقیم برق | ❌ | ✔️ |
نیاز به کنتاکتور | ✔️ | ❌ |
حجم تابلو | زیاد | کم |
هزینه تجهیزات جانبی | بالا | پایین |
قیمت اولیه | کمتر | بیشتر |
هزینه کلی نصب و نگهداری | بیشتر | کمتر |
چرا مهندسان صنعتی به سراغ کلید حرارتی میروند؟
در صنایع مدرن و پروژههای ساختمانی بزرگ، سرعت و دقت در طراحی تابلو برق از اهمیت بالایی برخوردار است. وقتی تعداد موتورهای استفادهشده زیاد باشد، استفاده از بیمتال برای هر موتور به معنای افزایش چشمگیر حجم تجهیزات، هزینههای سیمکشی و پیچیدگی عیبیابی خواهد بود.
در مقابل، کلید حرارتی یا MPCB به دلیل یکپارچه بودن عملکرد حفاظتی، انتخاب اول بسیاری از طراحان تابلو برق صنعتی است. ضمن اینکه عیبیابی آن سریعتر است؛ چون فقط یک قطعه برای بررسی وجود دارد. همچنین به دلیل کاهش مصرف سیم، تلفات گرمایی در تابلو کاهش مییابد. در بسیاری از مدلها قابلیت نصب روی ریل و تنظیم دستی رنج جریان هم وجود دارد.
کلید حرارتی بهتر است یا بیمتال؟
پاسخ این سؤال به کاربرد شما بستگی دارد؛ اگر پروژه شما کوچک است و صرفهجویی در هزینه اولیه در اولویت قرار دارد، ممکن است استفاده از بیمتال و کنتاکتور انتخاب مناسبی باشد.
اما در پروژههایی که ایمنی بالا اولویت داشته، تعداد موتور زیاد بوده و فضای تابلو محدود است قطعاً استفاده از کلید حرارتی MPCB انتخاب بهتری است. با اینکه قیمت کلید حرارتی در ابتدا بیشتر است، ولی در مجموع هزینه کمتری برای نصب، نگهداری و ایمنی به شما تحمیل میکند. پس برای صرفه جویی در هزینه و کاربرد بیشتر خرید کلید حرارتی را به شما پیشنهاد میکنیم.

انتخاب برند مناسب برای بیمتال و کلید حرارتی
یکی از چالشهای خریداران، انتخاب برند مطمئن برای خرید برای بیمتال و کلید حرارتی است. پیشنهاد ما این است که برای خرید تجهیزات حساس مثل رله حرارتی و کلید حرارتی MPCB از برندهای زیر استفاده کنید:
- اشنایدر الکتریک (Schneider)
- شیل ایران (Shiliran)
- زیمنس (Siemens)
- ABB
- LS Electric
شرکت الکترووبر نمایندگی رسمی شرکت شیل ایران و اشنایدر مفتخر است این محصولات را با بهترین کیفیت و ارزنده ترین قیمت این محصولات را به سراسر کشور عرضه کند.
جمعبندی
در این مقاله سعی کردیم بهصورت کامل و دقیق به سؤال مهم تفاوت بیمتال و کلید حرارتی چیست؟ پاسخ دهیم. اگر به دنبال حفاظت ابتدایی و ساده برای موتور هستید، بیمتال یا رله حرارتی گزینهای اقتصادی خواهد بود. اما اگر حفاظت کامل، صرفهجویی در فضا، سیمکشی و کاهش خطرات برق برایتان اهمیت دارد، توصیه ما استفاده از کلید حرارتی MPCB است.
توجه داشته باشید که قبل از خرید هر یک از این قطعات به نکات زیر توجه داشته باشید:
- قبل از خرید، جریان نامی موتور را مشخص کنید.
- اگر تابلو برق محدودیت فضا دارد، حتماً به سراغ MPCB بروید.
- در خرید بیمتال یا کلید حرارتی، برندهای معتبر مانند زیمنس، اشنایدر، هیوندا، و ABB را انتخاب کنید.
- فروشگاههای معتبر آنلاین مثل فروشگاه الکترووبر گزینهی خوبی برای خرید کلید MPCB با گارانتی هستند.